Kablosuz ağ sağlığa zararlı mı?

Kablosuz ag teknolojisi insan sagligi için bir tehdit içerir mi?

Cep telefonlariyla basladi, Wi-Fi olarak da bilinen kablosuz sebekelerle devam ediyor… Pek çok kisi çogunlukla bilimsel veriye dayanmadan bu sistemlerin sagliga zarar verdigini iddia ediyor. Hatta Ingiltere gibi bazi ülkelerde sihhi kaygilardan ötürü kablosuz sebekelerin ilk ve ortaögretim kurumlarinda kisitlanmasi talep ediliyor. Peki hemen tüm dünyada süregiden bu tartismalarda yanlis ve dogrular neler? Kablosuz internet aglari gerçekten tamamen zararsiz mi?

Wi-fi (kablosuz baglanti) nedir?

Wi-fi, Ingilizce’de Wireless Fidelity, kelimelerinin kisaltilmisidir ve kablo olmadan radyo dalgalariyla veri transferi saglayan bir dizi iletisim standardina verilen addir. Bu standartlara uyumlu cihazlar (bilgisayar, cep telefonu, PDA) genisbant hizinda internete kablosuz olarak baglanabilir.

Nasil çalisir?

Kablosuz veri alis verisi için belirli bir frekansta radyo dalgalari kullanir ki bu genisbant internet baglantisi için 2.4 GHz’dir. Bu frekans mikrodalga firinlarin, telsiz ev telefonlarinin ve Bluetooth cihazlarinin çalistigi frekanstir. Kablosuz baglantida veriyi tasiyan radyo dalgalari non-ionising (iyonize etmeyen) seklinde nitelendirilen bir tür yayilimdir (radyasyon). Bu yayilim türü ayni zamanda mikrodalga, kizilötesi isik, mobil telefon ve görünür isiktaki yayilim türüdür. X-isinlari gibi iyonize edici (ionising) yayilim (radyasyon) ise biyolojik dokulara zarar verebilir, hücrelerde DNA tahribatina yol açabilir. Kablosuz aglarda kullanilan iyonize edici olmayan (non-ionising) radyasyon, atomlari iyonize etmeye yetecek kadar enerji tasimazlar ve yüksek dozlarda maruz kalindiginda dahi sadece atomlari hizlandirip isinmaya yol açarlar. Mikrodalga firinlar gidalari iste bu sekilde isitir; yani yüksek oranda iyonize etmeyen radyasyon yollayarak gida atomlarini hizlandirir ve isinmalarini saglar. Tipik bir mikrodalga firinin içindeki gidaya yolladigi radyasyon, bir wi-fi agindaki radyasyon yogunlugunun yaklasik 100,000 katidir.

Wi-fi güvenligi konusunda ne gibi kaygilar var?

Bazi bilimadamlari, düsük miktarda iyonize etmeyici radyasyonun bile kromozomlarda tahribata yol açabilecegini savunuyor. Ancak su ana dek bunu dogrulayan herhangi bir bilimsel kanit bulunamamis durumda. 

Düsük düzeylerdeki radyasyonun atomlari hareketlendirmenin ötesinde etkilerde bulundugu, isisal olmayan etkilesime neden oldugu konusunda spekülasyonlar var. Ancak bunun olasi oldugunu ispatlayan bir bilimsel kanit da bugüne dek elde edilebilmis degil. 

Kafataslari daha ince oldugu gerekçesiyle küçük çocuklarin cep telefonu kullanmamalari gerektigi iddialari, ve dünyada bazi resmi kurumlarin bunu desteklemesi, wi-fi aglar için de saglik sorularinin dogmasina yol açti. Ingiliz Saglik Koruma Dairesi, wi-fi aginin bulundugu bir alanda (ev, ofis, kafe, otel, havalimani vs.) tam bir yil boyunca oturan birinin maruz kalacagi toplam radyasyon, cep telefonuyla yapilan 20 dakikalik bir görüsme esnasinda maruz kalinana esit.

O zaman kablosuz (wi-fi) agin yüzde 100 zararsiz oldugunu söyleyebilir miyiz?Bilimadamlari, kablosuz baglantinin zararli olduguna iliskin hiç bir kanit olmamasi durumu ile, bir seyin yüzde 100 zararsiz oldugunu söyleyebilme arasinda fark oldugunu hatirlatiyor. Kablosuz baglantinin sagliga zararli olmadigini kanitlamak için daha uzun ve detayli incelemeye tabi tutulmasini isteyenler elbette bulunuyor. Ancak ayni bilimadamlari ‘negatif’ olani kanitlamanin imkansizligini da vurguluyor. Yani kablosuz agin insan üzerinde sifir etkiye sahip oldugunu kanitlanmanin yolu yok. Ama basta dedigimiz gibi zarari oldugu da henüz kanitlanabilmis degil.

Tedbiri abartip kablosuz ag kullanmayi birakmali miyiz?

Dünya Saglik Örgütü, düsük radyasyonlu (örn. genisbant internet) kablosuz aglara uzun süre maruz kalmanin riskli olmadigini resmen açiklamis durumda. Ancak yine de küçük çocuklarin dizüstü bilgisayarlarini ‘diz üstünde’ degil masaya koyarak kullanmalari tavsiye ediliyor.