Sarımsak hakkında bilmediklerimiz

Sarimsak (Allium sativum), Alliaceae familyasina dahil olan, Allium cinsinden bir soganli bitki türü. 25-100 cm yükseklige kadar boy atar. Yapraklarinda, saplarinda ve toprak altindaki soganinda kokulu bir yag bulunur.

Sarimsak yillik bir bitkidir. Sogan, yabani sogan, zambak ve pirasa ile akraba olan sarimsak dogada yabani ortamda yetismez. Tarih boyunca bir kültür bitkisi oldugu, olasilikla güneybati Asya'da dogada yetisen Allium longicuspis türünden türetilmis oldugu düsünülmektedir. 

Siklikla "sarmisak" olarak da anilan sarimsagin en iyi kaliteye sahip olani, germanyum ve selenyum bakimindan zengin topraklarda yetisir.

Türkiye'de sarimsak üretiminin en yogun yapildigi yer Kastamonu ilinin Tasköprü ilçesidir. Raf ömrü uzun tadi ve kokusu keskindir. Tasköprü sarimsagi baska yerlerde de yetistirlmek istenmis malesef Tasköprü topraginda yetisen sarimsagin kokusu ve tadi alinamamistir. Burada yetisen sarimsaklarin büyük kismi ilaç fabrikalarina antibiyotik imalati için verilmektedir. Raf ömrü çok uzun olan Tasköprü sarimsagi bir yil süreyle soguk hava depolarina ihitiyaç duyulmadan saklanabilmektedir.

Yapisi 

Sarimsak basinda % 84.09 su, %13.38 organik madde, %1.53 inorganik madde içerir. Içeriginde ayrica, 33 çesit kükürt bilesigi, 17 çesit aminoasit (bunlara vücut tarafindan dogrudan sentezlenmeyip, gidalarla alinmasi gereken aminoasitlerin tümü dahildir), germanyum, çinko, A, B1 ve C vitaminleri bulunmaktadir.

Sifa özellikleri 

Sarimsagin, çig halde veya yaginin, mikroorganizmalar üzerine antibiyotik etkiye sahip oldugu, antiviral, antifungal, antiprotozoon, antiparazitik ve antibakteriyal özellikleri üzerinde durulmaktadir. Bunun yani sira antiseptik islevi, grip, nezle, ses kisikligi, astim rahatsizliklarina, bademcik, romatizma ve eklem enfeksiyonlarina, öksürük ve bronsite iyi geldigi ön plana çikarilmaktadir. Terletici etkisi nedeniyle ates düsürülmesine yardimci olur.

Vücudun bagisiklik sistemini güçlendirici ve hücre koruyucu etkisini destekler bazi bilimsel bulgular mevcuttur. Bu etkinin HIV virüsü ve menenjit ile mücadeleye yansitildigi tecrübeler gerçeklestirilmistir. Ayrica kardiyovasküler sistemi güçlendirmesi, bunun da serum kolesterol seviyeleri ve trigliserit oranlari üzerinde etkisi sözkonusudur. Trombositlerin damar içinde pihtilasmasini engelleyici etkisiyle, damar tikanikliklarindan kaynaklanan rahatsizliklara karsi rol oynar. Sarimsak ayrica tansiyonu ve kan sekerini de dengeleyicidir.

Sarimsak, tansiyon düsürücü olarak bilinir ve tavsiye edilir.Belirtilen etki alanlarinin uzman tibbi görüs ve gözetimden kopukluk içine düsülmeksizin degerlendirilmesi ile, sagliga çok çesitli yararlari bulunan bir bitkidir.

Yemeklerde

Sarimsak içindeki allisin bilesiginden kaynaklanan özgün ve agir bir kokuya sahiptir. Bu koku pisirme ile kismen giderilebilir. Kokusu giderilmis olan sarimsak yagi, tozu veya kapsülleri de piyasada mevcuttur.

Yan etkileri

Sarimsagin asiri tüketiminin bazi yan etkileri olabilir. Sarimsagin yapisinda yüksek oranda kükürt bilesikleri bulunmasi bir takim alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Ayrica, asiri miktarlarda çig sarimsak tüketimi, sindirim sirasinda bagirsak gazlarina ve bagirsak mukozasindaki normal floranin zarar görmesine de neden olabilir.